W Polsce dostępne są wszystkie farmakologiczne metody leczenia o potwierdzonej naukowo skuteczności. Jedną z nich jest nikotynowa terapia zastępcza (NTZ), najbardziej rozpowszechniona, najlepiej znana i najdokładniej zbadana metoda farmakologicznego leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu.
Stosowana jest na świecie od ponad 30 lat. NTZ polega na zastąpieniu nikotyny zawartej w szkodliwym dymie tytoniowym „czystą” nikotyną w celu wytłumienia objawów głodu nikotynowego w momencie zaprzestania palenia. Ma to służyć utrwaleniu abstynencji tytoniowej. Leczenie NTZ jest najczęściej ograniczone w czasie; dopuszcza się jednak wieloletnie stosowanie czystej nikotyny u tych pacjentów, którzy nie potrafią pokonać uzależnienia od nikotyny. Ogólnym wskazaniem do stosowania NTZ jest zespół fizycznego uzależnienia od tytoniu, czyli uzależnienie od nikotyny. Obecnie dostępne są następujące postaci NTZ: gumy, plastry, pastylki do ssania, tabletki podjęzykowe, inhalator, spray do nosa. Preparaty NTZ dostępne są w Polsce bez recepty.
Kolejnym lekiem zarejestrowanym w Polsce jest chlorowodorek bupropionu SR. Jest to lek z grupy antydepresantów. Wywiera bezpośredni wpływ na ośrodkowy układ nerwowy (OUN). Z jednej strony zmniejsza chęć zapalenia papierosa, z drugiej łagodzi objawy zespołu abstynencyjnego. Jego działanie jest związane głównie z kontrolowanym uwalnianiem dopaminy, której wydzielanie pobudza nikotyna. Lek jest dostępny na receptę w postaci tabletek zawierających 150 mg chlorowodorku bupropionu o powolnym uwalnianiu substancji czynnej. Wskazaniem do stosowania leku jest palenie tytoniu. Lek nie wchodzi w interakcje z nikotyną, dlatego można go stosować w sposób skojarzony z NTZ. Stosuje się go przez okres 7 lub 12 tygodni, czasami nawet dłużej.
Najnowszym na rynku lekiem zarejestrowanym w leczeniu uzależnienia od tytoniu jest wareniklina. Jest to lek stworzony jedynie w celu leczenia uzależnienia od tytoniu. Mechanizm jego działania oparto na działaniu stosowanej wcześniej cytyzyny. Wareniklina jest częściowym agonistą acetylocholinergicznych receptorów nikotynowych, przy czym największe powinowactwo wykazuje w stosunku do ich podtypu α4β2. Będąc ich agonistą działa jak nikotyna – pobudza neurony dopaminergiczne. Działanie to jest jednak słabsze niż w przypadku nikotyny – uwalnianie dopaminy jest wolniejsze i mniej intensywne (35–60%). Uwalnianie dopaminy łagodzi objawy zespołu odstawienia nikotyny (głodu nikotynowego) i chęć zapalenia. Jednocześnie wareniklina wykazuje większe powinowactwo do receptorów nikotynowych α4β2 w porównaniu z nikotyną, a to powoduje, że zmniejsza ich dostępność dla nikotyny. Skutkuje to słabszą ich odpowiedzią na nikotynę, co może zmniejszać satysfakcję z palenia i przyjemne odczucie efektu nagrody po wypaleniu papierosa. Podobnie, jak w przypadku bupropionu jest to lek dostępny na receptę, a jego podawanie odbywa się pod kontrolą lekarza. Wskazaniem do zastosowania leku jest palenie tytoniu. W razie potrzeby można ją stosować przez dłuższy okres, nawet powyżej roku. Wareniklina nie wchodzi w żadne istotne klinicznie interakcje z innymi lekami stosowanymi w leczeniu uzależnienia od tytoniu.
Od ponad 50 lat na rynku leków odwykowych obecna jest cytyzyna. Jest to lek roślinny będący alkaloidem ekstrahowanym z nasion złotokapu zwyczajnego. Działania cytyzyny w OUN jest podobne do działania warenikliny. Preparat cytyzyny jest dostępny w Polsce w tabletkach zawierających 1,5 mg cytyzyny. Lek jest wydawany na receptę lekarską. Generalnie, leczenie cytyzyną powinno trwać około miesiąca, ale w indywidualnych przypadkach można je wydłużyć pod warunkiem braku przeciwwskazań i kontrolowania objawów ubocznych.
Fot.: © dalaprod - Fotolia.com
Źródło: Krzysztof Przewoźniak, Centrum Onkologii - Instytyt w Warszawie, Jak przestać palić? Metody leczenia, www.zdrowiewciazy.pl
Każdy wie, że rzucenie palenia może być i jest trudne. Pomijając całą resztę, nikotyna zawarta w papierosach jest silnie uzależniającym narkotykiem. Jednak z właściwym podejściem i nastawieniem, można pozbyć się nałogu.
Rak pęcherza moczowego należy do najczęstszych przyczyn zgonów nowotworowych u mężczyzn na świecie, także w Polsce. A palenie tytoniu jest główną przyczyną umieralności na nowotwory złośliwe; w Polsce u mężczyzn odpowiada za ponad 50% zgonów nowotworowych.
Nie paląc, można zmniejszyć ryzyko wystąpienia szeregu problemów związanych z płodnością i sprawnością seksualną.
Pierwsze ogólnopolskie badania dotyczące biernego narażenia dorosłej części społeczeństwa polskiego wskazują, że w 1995 r. 47% niepalących mężczyzn miało kontakt z dymem tytoniowym w zakładzie pracy, a 39% w środowisku domowym. Po wprowadzeniu ograniczeń w paleniu tytoniu w miejscu pracy (poprzez konieczność instalacji palarni) zachowania palących Polaków zaczęły się powoli zmieniać.
Problem biernego palenia dotyczy zdecydowanej większości z nas i nie ochroni nas nawet zacisze własnego domu.
Dym tytoniowy jak podają różne źródła zawierający ponad 4000 różnych substancji ma wpływ na występowanie szeregu patologii w organizmie człowieka. Nie należy zapominać o zdecydowanie negatywnym wpływie palenia papierosów na nasz wygląd co ma ścisły związek z toksycznym działaniem związków zawartych w dymie tytoniowym.
Samokontrola polega na nabyciu umiejętności kontrolowania swoich myśli, uczuć i zachowań w trakcie zaprzestania palenia.
Ryzyko zatrucia nikotyną występuje nie tylko u palaczy papierosów, ale także u tych, którzy stosują nikotynową terapię zastępczą (gumy, drażetki plastry nikotynowe, inhalatory, oraz e – papierosy). Należy także pamiętać o osobach, które mają zawodowy kontakt z nikotyną – a więc pracujący przy produkcji i suszeniu tytoniu.
Nie palisz go. Nie połykasz. Wszystko co musisz zrobić to żuć i wypluć brązowy sok co kilka sekund. OK, to rzeczywiście jest dość obrzydliwe. Ale co z tego? Przecież w końcu nazywa się „bezdymny tytoń” lub tytoń do żucia.
Ślady używania tytoniu w celach rytualno-religijnych sięgają czasów prehistorycznych, nawet 5 tys. lat p.n.e. Udokumentowane opisy jego użycia pochodzą z okresu kształtowania się kultury Majów.
Zapewne masz w swoim domu różne rodzinne albumy fotograficzne, pełne zdjęć z osobami palącymi podczas wszelkiego rodzaju imprez: od urodzin do pikników. Działo się tak dlatego, że palenie było kiedyś wszędzie społecznie akceptowane - nawet w gabinetach lekarskich.
Palenie tytoniu szczególnie papierosów, jest zjawiskiem rozpowszechnionym na całym świecie. W połowie dwudziestego wieku używanie tytoniu stało się plagą, która rocznie powoduje śmierć około 5 milionów osób na świecie, a za 20 lat wskaźnik umieralności z powodu chorób spowodowanych paleniem tytoniu może się podwoić.
Europejska lista dziesięciu najczęstszych przyczyn ciężkich zachorowań zawiera na drugim miejscu palenie tytoniu, uważa się je za czynnik rozwoju 12,3% chorób. Szkodliwe substancje zawarte w dymie tytoniowym wywołują szereg schorzeń.
Palenie tytoniu wpływa na każdą część naszego organizmu. Wydaje Ci się, że wdychany dymek nie szkodzi? Zobacz, jak palenie wpływa na poszczególne układy w organizmie.
Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.
Dofinansowanie Projektu w 15% w kwocie 606 828 CHF (1 868 424 PLN) stanowi wkład krajowy zapewniony przez Ministra Zdrowia.
ZASTRZEŻENIA: Strona internetowa zdrowiewciazy.pl zawiera ogólne informacje medyczne i nie jest dostosowana do medycznych lub zdrowotnych potrzeb konkretnej osoby. Redakcja zdrowiewciazy.pl dokłada starań w celu zapewnienia wiarygodności i aktualności materiałów publikowanych na stronie. Korzystanie z tej strony internetowej należy traktować jedynie jako źródło zawierające ogólne wskazówki dotyczące problematyki uzależnień. W przypadku podejmowania decyzji dotyczących własnego zdrowia należy zawsze skonsultować się z lekarzem lub specjalistą z zakresu uzależnień. Autorzy i administratorzy tej strony nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek straty lub szkody wynikające z dostępnych na tej stronie informacji lub sugestii.
Wszystkie materiały znajdujące się na stronie zdrowiewciazy.pl są chronione prawnie (Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskimi prawach pokrewnych Dz.U.2006.90.631 j.t. z późniejszymi zmianami).
Czytaj więcej...